Het belang van ontgiften; detoxificatie

Het lichaam wordt voortdurend aangevallen door ontelbare giftige moleculen uit de omgeving, en bijproducten van de stofwisseling. Giftige (toxische) stoffen die de reserves aantasten en de normale werking van cellen uit balans kan brengen. Detoxificatie, een mooi woord voor ontgiften is populair en onder andere mogelijk met de juiste voedingskundige ondersteuning.

Het belang van ontgiften; detoxificatie
Op 29 november 2013 sprak Dr. Rudy Proesmans op een seminar van de Metagenics Academy over ‘Detoxificatie’. Proesmans is arts en heeft een boek geschreven ‘optimaal gezond zonder medicijnen’. Hieronder volgt een kort verslag van de voordracht van Rudy Proesmans.

De lever een ware held
Rudy Proesmans startte zijn voordracht met het belang van de lever bij het proces van ontgiften. Dit orgaan speelt een grote rol bij het proces van detoxificatie. Daarnaast is de lever o.a. verantwoordelijk voor het omzetten en opslaan van koolhydraten, vetten en eiwitten en produceert gal. Gal dient om vetten in de darm te mengen met waterige spijsverteringssappen.

De lever krijgt bij het ontgiften te maken met verschillende soorten toxinen; uitwendige en inwendige gifstoffen. Zo kunnen onder andere de darmen door dysbiose ook een belangrijke bron van toxines zijn.

Lekkende darmen
Een darm is 5 tot 7 meter lang en heeft een oppervlak van 400 vierkante meter. De binnenkant van de darmen zijn bekleed met epitheel. Epitheel wordt om de 1,5 dag vervangen. Een gezonde darm, in evenwicht, geeft doorgang aan micronutriënten. Voedingsstoffen waarvan we minder dan een gram per persoon per dag via eten binnenkrijgen.

Hieronder vallen vitamines en sporenelementen. Voor grote moleculen (voedingsstoffen) is de doorgang geblokkeerd. In een ongezonde situatie kan een darm lek zijn (leaky gut syndrome). Bij een lekkende darm wordt de doorgang van micronutriënten geblokkeerd. Grote moleculen worden juist doorgelaten.

Oorzaken van dit syndroom kunnen divers zijn, waaronder een verminderd zoutzuurgehalte van het maagsap (hypochloorhydrie), candida een schimmelinfectie. Het uit balans zijn van micro-organismen/bacteriën (dysbiose). Alcohol, stress, overmatig suikergebruik, parasieten, medicijnen zoals antibiotica en ontstekingsremmers, lactose intolerantie en gluten intolerantie/allergie.

Maagzuur een probleem van deze tijd
Een verminderd zoutzuurgehalte van het maagsap kan vele problemen veroorzaken. De bekendste is (brandend) maagzuur. De opname van vitaminen en mineralen wordt hierdoor verminderd. Huiduitslag, allergieklachten en extreme vermoeidheid kunnen een gevolg zijn van te weinig maagzuur (hypochloorhydrie).

Een verstoring in de spijsvertering (hieronder valt hypochloorhydrie) komt bij ongeveer 25% van de volwassen populatie voor. Een veel voorkomende kwaal die door de meeste artsen bestreden wordt met medicijnen.

Medicijnen (meestal PPI’s, proton pump inhibitors) behandelen het symptoom maar nemen de klacht niet weg. PPI’s hebben volgens Rudy Proesmans zelfs een averechts effect. Zo kunnen ze onder andere een vitamine B12, ijzer en magnesium tekort veroorzaken.

Natuurlijke oplossing bij maagzuur
Proesmans pleit voor natuurlijke oplossingen, zoals goed kauwen. Drink niet bij een maaltijd want dit verdunt spijsverteringssappen. Eet minder en vermijdt koolhydraten en eiwitten in dezelfde maaltijd. Deze combinatie is zwaar om te verteren.

Het drinken van koffie, alcohol en sinaasappelsap en het eten van chocolade, pepermunt, frituur, tomaten en chillipepers wordt ook afgeraden. Daarnaast is een gezond lichaamsgewicht gewenst.

Behandeling Leaky gut
Een lekkende darm mag behandeld worden volgens de 4 R’s. Dit staat voor: remove, repair, reinoculate en restore. Parasieten, voedselintoleranties, candida en pathogene bacteriën moeten behandeld worden. Zorg voor extra voedingsstoffen (zoals glutamine) om het darmslijmvlies te herstellen.

Kies voor een dieet dat ruim groenten, fruit, peulvruchten, kokos, shiitake en aloë vera sap bevat. Deze voedingsmiddelen worden glyconutriënten genoemd. Glyconutriënten zijn een voedingsbron voor goede darmbacteriën.

Zorg dat de darm weer van goede bacteriën (microbiotica) wordt voorzien. Het is belangrijk dat de microbiotica bestaat uit de juiste stam nummers . Welke microbiotica kan worden ingezet hangt af van de klachten en de persoon. Microbiotica die specifieke stammen bevatten zoals bifidobacteriën (waaronder BB 12), Lactobacillus ( waaronder de stammen LA-5, rhamnosus GG/LGG en W71, DSS-1, LB-51, NCFM) en enterococcen, kunnen een gunstig effect hebben.

Herstel de enzymwerking van het lichaam en de juiste maagzuurproductie met gezonde voeding, indien nodig aangevuld met specifieke suppletie. De voeding moet bij voorkeur basisch zijn. Vermijd koffie, alcohol, frisdranken, suiker en eet met mate vlees, aldus Proesmans.

We leven in een giftige wereld
De lever is verantwoordelijk voor het ontgiften van zware metalen, endotoxines, hormonen, pesticiden, solventen (oplosmiddelen), geneesmiddelen, conserveermiddelen, allergieën en de doorlaatbaarheid van de darmen. Giftige stoffen van buitenaf zijn volgens Rudy Proesmans kraanwater, junkvoeding, bewerkte voeding, pesticiden, uitlaatgassen, tapijt en schilderwerk, chemische stoffen, verzorgingsproducten, rook en milieuvervuiling.

Bakken op een te hoge temperatuur geeft de ‘maillard reactie’. Deze moleculen zijn heel moeilijk af te breken door het lichaam. Het bruine korstje aan brood of op een créme brulee is ongezonde kost. Het verhitten van koolhydraten (frituren, bakken en braden) veroorzaakt AGE (Advenced glycation end product) producten.

De giftige stof AGE verhoogt insulineresistentie. Het stimuleert de vorming van geoxideerde LDL (Low-density-lipoproteïne) en is mede oorzaak van ‘silent inflammation’ (stille of laaggradige ontsteking). Veroudering wordt eerder in gang gezet. Door de voorkeur te geven aan koken en stomen bij het bereiden van eten wordt de vorming van AGE’s voorkomen.

Het vlees van tonijn heeft een hoog kwikniveau. Zware metalen zijn zeer giftig en moeten vermeden worden. Zeker door zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen.

Hoofdpijn in stand houden met paracetamol
Wanneer de lever minder in staat is om te ontgiften kan dit o.a. hoofdpijn veroorzaken. Het gebruik van teveel (chronisch) paracetamol houdt hoofdpijn in stand. Paracetamol wordt afgebroken door de lever. De toevoer van gifstoffen beperken is een betere optie dan het bestrijden van symptomen volgens Proesmans.

Medicijngebruik neemt steeds meer toe. Zo is het aantal verkochte geneesmiddelen tussen 2007 en 2011 drie keer sterker gestegen dan het aantal kinderen. Kinderen nemen elk jaar 107 miljoen geneesmiddelen (1). Volgens Prof Kristine Desager van de universiteit van Antwerpen is toenemende luchtverontreiniging een belangrijke oorzaak van het verhoogde medicijngebruik (2).

Leverontgifting via fase 1 , 2 en 3
Het ontgiftingsproces van de lever bestaat uit twee verschillende processen die elkaar aanvullen. Deze processen worden fase 1 en 2 van de biotransformatie genoemd.

In fase 1 vinden met behulp van enzymen chemische omzettingen (reacties) plaats. Een deel van de giftige stoffen wordt onschadelijk gemaakt. Deze 1e fase is niet voldoende om alle giftige stoffen te verwijderen.

Fase 2 bestaat uit verschillende reacties die gezamenlijk de conjugatiereacties worden genoemd. Het doel van beide fases is schadelijke stoffen om te zetten naar in water oplosbare stoffen. De giftige stof wordt hierbij niet opgeslagen in vetweefsel maar kan uitgescheiden worden met de ontlasting of urine.

Fase 3 verwijdert gifstoffen uit het lichaam. Verwijdering gebeurt via gal gemaakt door de lever, afgegeven aan de galwegen. Toxische afvalstoffen worden afgevoerd door de darmen. En via de nieren met behulp van transporteiwitten die de gifstoffen via het bloed naar de urine kunnen uitscheiden.

Talrijke stoffen kunnen een rol spelen door de twee fasen van de leverontgifting te remmen of op gang te brengen. Dit is het geval bij zowel geneesmiddelen als natuurlijke voedingsstoffen.

Fase 1 kan gestimuleerd worden met bètacaroteen, vitamine C, vitamine B2 en E, bioflavoïden, zink, koper, selenium, magnesium en molybdeen. Grapefruit, curcuma en peper remmen fase 1

Om fase 2 te stimuleren kunt u de volgende voedingsbronnen eten. Peulvruchten, avocado, volle granen, tarwekiemen, zaden, noten, algen, broccoli, koolsoorten, witlof, cottage cheese, ei, knoflook, uien, vis, kwark, ricotta en wild.

De kanariepietjes van onze maatschappij
Er zijn diverse ziektebeelden die gerelateerd zijn aan een zwakke detoxificatie (ontgifting), aldus Proesman. Auto-immuunziekten, allergieën en astma, fibromyalgie, darminflammatie, endocrinologische stoornissen, fertiliteitsproblemen, neurodegeneratieve aandoeningen, kanker, CVS, hypersensiviteit, chemical sensitivity syndrome, arteriosclerose en autisme.

Ook ‘vage’ klachten zoals vermoeidheid, ongemak, spierpijn, hoofdpijn, overgevoeligheid voor koffie, alcohol, parfum, rook en benzine. Weinig weerstand kunnen bieden aan stress of intense lichamelijke activiteit en slaapstoornissen kunnen ook duiden op een zwakke ontgiftingscapaciteit.

7 stappen volgens Rudy Proesmans
Beperk giftige stoffen zoveel mogelijk. Denk aan uitwendig gif zoals e-nummers, geur-, kleur- en smaakstoffen, medicijnen, suppletie, verzorgingsproducten, bijproducten van bakken en braden, verpakkingen en cafeïne en alcohol. Reduceer stress zo mogelijk. Verstevig de darmbarrière met essentiële suikers en microbiotica.

Ondersteun de lever in zijn detoxfasen, stimuleer de galwegen en verbeter de urinaire pH. Hieronder de 7 Detox stappen volgens Proesmans:
1. Eet volop groenten (denk ook aan broccoli kiemen) en fruit
2. Zorg voor gezonde darmen (darm milieu)
Drink ruim (bron)water
Gebruik kruiden zoals lavendel, salie, oregano en rozemarijn
Gebruik supplementen op maat en laat u daar goed over voorlichten
Beweeg, zweet en verhoog uw hartslag.
Ga naar de sauna

Peer Voedingadvies geeft u graag een detoxificatie advies op maat
Neem contact op of stuur een mail voor het bespreken van de mogelijkheden.

Link naar contactformulier Peer Voedingadvies.